Εργοστάσιο παραγωγής αυτοκινήτων στην Ελλάδα - Farmobil 1962

  "Ξαναγεννιέται» το θρυλικό… PONY; 

Τις δυνατότητες επανενεργοποίησης της εταιρείας που κατασκεύαζε το ελληνικού σχεδιασμού «θρυλικό» αυτοκίνητο PONY, στη Νέα Ραιδεστό Θεσσαλονίκης, εξετάζει το υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, όπως προκύπτει από έγγραφο του αναπληρωτή υπουργού Σωκράτη Ξυνίδη, που διαβιβάστηκε στη Βουλή..." 

Από τον ηλεκτρονικό τύπο.

  Φαίνεται ότι η οικονομική κρίση είναι αφορμή για μια νέα προσπάθεια αναγέννησης  της ελληνικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Αυτό αποδεικνύει έμπρακτα η  ελληνική αυτοκινητοβιομηχανία Namco International AG (National Motor Company) που ετοιμάζει να βάλει εκ νέου σε γραμμή παραγωγής το θρυλικό PONY. Θυμόμαστε όλοι ότι ήταν το αγαπημένο για πολλούς αυτοκίνητο της δεκαετίας του 1970 και των αρχών του ’80. Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του αυτοκινήτου θα είναι σίγουρα τα ανθεκτικά χαρακτηριστικά του και η ιδιαίτερα χαμηλή τιμή του.

Γραμμή παραγωγής του Pony.

  Σε πολλούς  το κεφάλαιο "Ελληνικό αυτοκίνητο" φαντάζει σαν αστείο ή σαν ανάμνηση ενός αθεράπευτα ρομαντικού Έλληνα.   Κι όμως η αυτοκινητοβιομηχανία και δη το ελληνικό αυτοκίνητο υπήρξε πραγματικότητα που όμως, η μεταπολιτευτική λαίλαπα οδήγησε στην αργή εξόντωση και τελικά στον αφανισμό του.

  Η Ελλάδα είχε κάποτε μια περήφανη εταιρία που κατασκεύαζε αυτοκίνητα, τα θρυλικά PONY. Παρά την πρωτοφανή εμπορική επιτυχία, το εγχείρημα της NAMCO πέρασε σύντομα στην ιστορία.

  Παρακάτω θα αναφερθούμε συνοπτικά στην ιστορία της συγκεκριμένης εταιρείας και της αρχικής (Farco A.E.), σε ένα δε, ενσωματωμένο βίντεο γίνεται παρουσίαση εργοστασίου που παράγει αυτοκίνητα στην Ελλάδα που εξάγονται στην Αμερική, και επίδειξη των δυνατοτήτων του αυτοκινήτου(Farmobil).

***

 NAMCO «National Motor Company» οf Greece

  Η εταιρεία ιδρύθηκε από τους αδελφούς Κοντογούρη που ησχολούντο / απασχολούντο με το αυτοκίνητο από το 1950. Οι πρώτες προσπάθειες των αδελφών Κοντογούρη, ήταν στην Γερμανία, όπου προσπάθησαν να βάλουν σε παραγωγή ένα φορτηγό με τ' όνομα «HELLAS». Το 1957 ο Κοντογούρης αποκτά τα δικαιώματα βιομηχανικής κατασκευής από την WILFRED FAHR, ενός οχήματος πολλαπλών χρήσεων.

NAMCO logo

  Το 1961 δημιουργείται στην Θεσσαλονίκη το πρώτο εργοστάσιο, με την ονομασία FARCO Α.Ε., όπου αρχίζει η κατασκευή του προαναφερόμενου οχήματος με το όνομα FARMOBIL. Φορά δικύλινδρο αερόψυκτο κινητήρα 700cc της BMW. Αυτό το πάρα πολύ καλό για την εποχή του όχημα, ΔΕΝ παίρνει έγκριση τύπου στην Ελλάδα, (παρά την καλή υποδοχή που του έγινε), και όλη η παραγωγή κατευθύνεται στο εξωτερικό. Βλέποντας την ευκαιρία η CHRYSLER αγοράζει την εταιρεία και το παραγωγικό της έργο και δημιουργεί την CHRYSLER HELLAS S.A.

  Το 1967 η Αμερικανική πλέον εταιρεία και μετά την κωλυσιεργία της Ελληνικής Κυβέρνησης να χορηγήσει έγκριση τύπου, κλείνει και μεταφέρει όλο το εργοστάσιο και την παραγωγή του σε άλλη χώρα όπου συνεχίζει με επιτυχία την παραγωγή του.

  Τέλη δεκαετίας του '60, ο Κοντογούρης, δημιουργεί την NAMCO, και στο τέλος της δεκαετίας, παρουσιάζει στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης το PONY. To PONY ήταν μια διεθνής σχεδίαση του γραφείου FNF CITROEN, για ένα απλό - φθηνό - εύκολο στην κατασκευή του όχημα. Η NAMCO παράγει το μικρό PONY σε ολοκαίνουργιο εργοστάσιο στην Θεσσαλονίκη και αμέσως γίνεται μεγάλη επιτυχία. Είναι τόσο πετυχημένη η σχεδίαση, η κατασκευή και τόσο χαμηλό το κόστος αγοράς και χρήσης, που πουλάει σε μεγάλα νούμερα τόσο στην Ελλάδα (που το αγοράζουν εκτός από ιδιώτες, οι Ένοπλες Δυνάμεις, ο ΟΤΕ, η ΔΕΗ και πάρα πολλοί άλλοι), όσο και στο εξωτερικό (Υπήρξαν και εξαγωγές στην Αμερική). Παρήχθησαν και επωλήθησαν πάνω από 30.000 PONY.

Καταχώρηση διαφήμισης

  To 1978 η NAMCO επεκτείνεται σε ειδικά οχήματα Σουηδικής πατέντας, με ειδικές off road αναρτήσεις, πολλαπλών χρήσεων και αναγκών. Αρχίζει η κατασκευή (επιτυχημένων) προτύπων οχημάτων 4x4, 6x6 (από 3 ως 6,5 τον). Σχεδιάζει και κατασκευάζει ειδικά στρατιωτικά οχήματα - θωρακισμένα ή μη - όπως το PANTHER (2 επιτυχημένα πρωτότυπα), το ΤIGER και το ACHILLES. Δυστυχώς εκείνη την εποχή το κράτος ετοιμάζει την κρατική ΕΛΒΟ, με αποτέλεσμα να δοθούν ελάχιστες παραγγελίες για το φορτηγό.

  Η παραγωγή της πρώτης γενιάς PONY σταματά το 1983 - 1984, εποχή που αλλάζει ο φορολογικός νόμος που αφορά τα αυτοκίνητα της κατηγορίας, με αποτέλεσμα να μην είναι συμφέρουσα η εξέλιξή του και η συνέχεια της παραγωγής του. Ετσι παρ' όλο που είχε παρουσιασθεί ένα νέο διαφορετικό μοντέλο με όνομα SUPER PONY (που δεν είχε καμιά σχέση με την CITROEN, αλλά με την FORD, αφού φοράει σειρά κινητήρων 950cc 45 HP, 1100cc 55HP, 1300cc 69HP, 1600cc DIESEL 54 HP και με δίπορτα και τετράπορτα αμαξώματα) δεν μπόρεσε να συνεχίσει την παραγωγή. Κι όμως η εταιρεία διασώθηκε. Δεν ήταν δυνατό να κερδίσει από την παραγωγή αυτοκινήτων, κέρδισε όμως από την πώληση τεχνογνωσίας.

  Από το 1994 το πρώτο SUPER PONY βγήκε από την γραμμή παραγωγής του Βουλγάρικου εργοστασίου, που αγόρασε και χρησιμοποιεί την Ελληνική τεχνογνωσία της NAMCO. H NΑΜCO, μάλλον πρέπει να παραμένει ζωντανή, έστω και χωρίς παραγωγή. Είχε ακουσθεί ότι ο εργαλειακός εξοπλισμός της παραμένει ετοιμοπόλεμος.

Πηγή

***

  Νομίζω ότι καλύτερα η παρουσίαση της Namco International AG να γίνει από τον κ. Πέτρο Τζανέτο-Κοντογούρη, της οικογένειας που ίδρυσε την εταιρεία, μέσω μιας συνέντευξης που έδωσε στο Auto Business Review.

"Ζητήσαμε από τον κ. Πέτρο Κοντογούρη να μας μιλήσει για τη NAMCO και την ιστορία του PONY. Τα στοιχεία που μας έδωσε σκιαγραφούν ένα λαμπρό παρελθόν αλλά και ένα φιλόδοξο επιχειρηματικό σχέδιο για τη μελλοντική πορεία της εταιρίας.

- Αγαπητέ κ. Κοντογούρη,

  Καλώς ορίσατε στο Auto Business Review.

  Η NAMCO άφησε το στίγμα της στην Ελλάδα ως μια από τις πρώτες και πιο σοβαρές εταιρίες

  που προσπάθησαν να οργανώσουν την εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία. Μιλήστε μας για την

  προσπάθεια της εταιρίας σας. 

- Κάνοντας μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία της αυτοκινητοβιομηχανίας στην Ελλάδα, η αλήθεια είναι ότι πολλές αξιόλογες προσπάθειες για την κατασκευή ελληνικού αυτοκινήτου όχι μόνον δεν στηρίχθηκαν, αλλά κατεπνίγησαν.

Γερμανική διαφήμιση για το Pony

  Το 1960 φέραμε στην Ελλάδα την τότε μεσουρανούσα αυτοκινητοβιομηχανία των ΗΠΑ, την Chrysler, και ιδρύσαμε μαζί την εταιρία FARCO A.E. που κατασκεύαζε το αυτοκίνητο Farmobil στην Ελλάδα,εξάγοντας το στην Πορτογαλία, 49 χρόνια πριν… 

  Στην συνέχεια φέραμε τη Citroën και κατασκευάσαμε στην Ελλάδα το θρυλικό PONY σε πλατφόρμα 2CV σε δεκάδες χιλιάδες μονάδες, με εξαγωγές σε 14 χώρες. Λόγω δε της άνευ προηγουμένου επιτυχίας των PONY – και ιδιαίτερα μετά τις τεράστιες παραγγελίες PONY από τις ΗΠΑ – ήταν επιβεβλημένο να πραγματοποιηθεί σημαντική επέκταση της παραγωγής PONY. Τότε προχωρήσαμε με τη συνεργασία των τριών μεγάλων κρατικών τραπεζών της Γαλλίας σε μεγάλη επένδυση το Σεπτέμβριο του 1981 (ΦΕΚ 288/15-09-1981) στο Λιμνότοπο Κιλκίς για τη δημιουργία μιας νέας αυτοκινητοβιομηχανίας στην Ελλάδα, μια επένδυση ύψους 2.696.003.000 δραχμών (2,7 δις δρχ.).

  Δυστυχώς όμως για την εθνική οικονομία, μερικές κλίκες επιχειρηματιών κυριολεκτικά τορπίλισαν τη μεγάλη αυτή επένδυση, γεγονός που συνδυάστηκε με την κλασσική δασμοεισπρακτική πολιτική της ελληνικής πολιτείας που προτιμά να εισπράττει εισαγωγικούς φόρους παρά να ενθαρρύνει την τοπική παραγωγή στον κλάδο του αυτοκινήτου.

Διαφήμιση για το Super Pony

  Ιστορικά, το ίδιο έγινε και με άλλα σοβαρά εγχειρήματα που τόλμησαν να δημιουργήσουν μια εθνική αυτοκινητοβιομηχανία – όπως τα εργοστάσια της OPEL και NISSAN, μεταξύ άλλων. Αν και αυτά τα projects είχαν κάποια δασμολογική προστασία, ήταν απολύτως δυνατόν να προσαρμοσθούν και να αναπτυχθούν και χωρίς αυτή.

  Σήμερα επικρατεί σιγή ιχθύος, ούτε καν αναφορά στις αδρανείς δυναμικές του κλάδου αυτού στην Ελλάδα. Είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι οι προσπάθειες της NAMCO προσέφεραν στον τόπο ένα θετικό έργο. Εάν δε μάλιστα ο ειδικός αυτός τομέας αναπτύσσονταν κανονικά, θα ήταν δυνατόν να απασχολεί σήμερα τουλάχιστον 10.000 άτομα σε διατηρήσιμες θέσεις, εξασφαλίζοντας μια σημαντικότατη συναλλαγματική πηγή σε μια χώρα που δυστυχώς σήμερα εισάγει τα πάντα...."

***

The Chrysler Farmobil: German-Greek Agricultural Machine

Πρωτότυπα Farmobil

  To 1955 στο τμήμα γεωργικών ελκυστήρων της εταιρείας FAHR A.G. με έδρα το Gottmadingen κοντά στη λίμνη Κωνστάντζα, ανατέθηκε σε μια ομάδα μηχανικών ενός νέου οχήματος μεταφοράς για γεωργική χρήση. Στο πρόγραμμα εδόθη η κωδική ονομασία "Farmobil" δηλ. απλοποίηση της έκφρασης "Farm mobil".

  Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε την σχεδίαση ενός βοηθητικού γεωργικού φορτηγού (ένας συνδυασμός αγροτικού οχήματος, τρακτέρ και τζιπ) με βάρος 1.000 κιλά, μεταξόνιο 1800mm, μετατρόχιο 1300mm, 20 hp μηχανή και κιβώτιο 5 ταχυτήτων. Το 1956 παρουσιάστηκε επίσημα το αρχικό πρωτότυπο. Φορούσε μια δικύλινδρη μηχανή 20 hp Horex από μία μοτοσυκλέτα Imperator. Λόγω προβλημάτων αξιοπιστίας του κινητήρα (υπερθέρμανση και υπερβολική δόνηση), η επιλογή αυτού κρίθηκε ακατάλληλη. Ένα δεύτερο πρωτότυπο αναπτύχθηκε με στρογγυλό αμάξωμα, έχοντας ένα ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό (ανάλογο του Isetta), να διαθέτει μόνο μία μπροστινή πόρτα,  ο δε κινητήρας του προήλθε από αυτόν του BMW 600  με ένα συμβατικό κιβώτιο 4 ταχυτήτων (που παραγόταν επίσης για την BMW 600).

Η γραμμή παραγωγής στη Θεσσαλονίκη

   Αυτό το πρωτότυπο Farmobil παρουσιάστηκε επίσημα στον Τύπο τον Ιούλιο του 1959, με μια εκτιμώμενη τιμή πώλησης κάτω των 4.000 DM (γερμανικών μάρκων).

  Αισθητικά λοιπόν, το ξεχωριστό και "ιδιόμορφο" αμάξωμα του Farmobil έλαβε μάλλον αρνητικά σχόλια από πιθανούς πελάτες.  Έτσι ή εταιρεία θεώρησε λογικό να προχωρήσει σε σχεδιασμός μιας νέας έκδοσης, όπου το όχημα, κράτησε το αρχικό στρογγυλοποιημένο αμάξωμα, τοποθετώντας πλέον δύο μικρές συμβατικές πόρτες στα πλευρά του.  Η έκδοση αυτή χρησιμοποίησε πολυάριθμα μηχανικά μέρη από την BMW 700 LS, δηλαδή του κινητήρα, κιβώτιο ταχυτήτων, φρένα, τροχούς κ.α. Για να ολοκληρωθούν οι δοκιμασίες πιστοποίησης του οχήματος, κατασκευάστηκαν 15 μονάδες ως σχεδιαστικά πρότυπα από την γραμμή παραγωγής της εταιρείας FAHR A.G.

Άκρως βουκολική διαφημιστική καταχώρηση

   Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε ότι το μοντέλο θα παραγόταν στο εργοστάσιο της εταιρείας, δεν πραγματοποιήθηκε όμως ποτέ αφού η εταιρεία είχε υπογράψει σύμβαση με την Klöckner-Humboldt-Deutz (KHD) που προέβλεπε την παραγωγή γεωργικών ελκυστήρων Deutz. Αποτέλεσμα της συμφωνίας αυτής ήταν ότι δεν υπήρχε πλέον ελευθερη γραμμή παραγωγής για το Farmobil.

 Έτσι οι ιδιοκτήτες της εταιρείας πωλούν τα δικαιώματα βιομηχανικής κατασκευής στους έλληνες επιχειρηματίες αδελφούς Γεράσιμο και Πέτρο Κοντογούρη, εκ των οποίων ο τελευταίος είχε ήδη συνεργαστεί με την εταιρεία FAHR A.G. Επιπλέον οι Αφοι Κοντογούρη είχαν συνεργαστεί με την εταιρεία την δεκαετία του '50 εισάγοντας στην Ελλάδα μεταχειρισμένες μοτοσυκλέτες BMW που ακολούθως χρησιμοποιούσαν στην κατασκευή τρίκυκλων. Εκείνη την εποχή το τρίκυκλο ήταν πολύ δημοφιλές, αφού ήταν στην ουσία μονόδρομος για τα χαμηλά εισοδήματα στην Ελλάδα μιας και ενέπιπταν στην κατηγορία των μοτοσυκλετών, οπότε η φορολόγηση ήταν ανεκτή.

Κάτω από την Ακρόπολη

   Το 1961 οι Αφοι Κοντογούρη ιδρύουν στην Θεσσαλονίκη την Εταιρεία Farco A.E., κατασκευάζουν εργοστάσιο παραγωγής και αφού εξασφαλίζουν άδεια παραγωγής, ξεκινούν την κατασκευή του Farmobil απασχολώντας 50 εργάτες. Η κατασκευή ήταν απλή και έτσι δεν είναι αναγκαία η αγορά εξειδικευμένων εργαλειομηχανών. Έτσι αρχές του 1962 τα πρώτα Farmobil 700 παραγωγής ήταν διαθέσιμα προς πώληση. Η εταιρεία Farco A.E. δεν ανέλαβε μόνο  την παραγωγή του μοντέλου, αλλά ήταν επίσης υπεύθυνη για την διανομή του μοντέλου στα Βαλκάνια και στη Μ. Ανατολή.

 Η εταιρεία ήδη από το φθινόπωρο του '61 έχει συμμετάσχει σε πολλές εκθέσεις αυτοκινήτου όπως αυτών της Θεσσαλονίκης, Σμύρνης, Ζάγκρεμπ και Δαμασκού. Το ειρωνικό της υπόθεσης είναι ότι αν και το όχημα κατασκευαζόταν στην Ελλάδα, η εταιρία δεν κατάφερε ποτέ να πάρει έγκριση τύπου έτσι ώστε να κυκλοφορήσουν τα Farmobil στην Ελλάδα.

Γερμανική διαφημιστική καταχώρηση

   Έτσι η εταιρεία Farco A.E. το 1963 εξαγοράζεται μαζί με το παραγωγικό της έργο από την Chrysler και μετονομάσθηκε σε Chrysler Hellas S.A.I. Οι Αμερικάνοι ήλπιζαν σε καλές πωλήσεις εντός των Η.Π.Α., μετά από τις επιτυχημένες δοκιμές που υπέστη ένα όχημα στην πολιτεία του Μίτσιγκαν. Δυστυχώς όμως το όχημα αυτό δεν πωλήθηκε ποτέ στις Η.Π.Α.

  Στη Γαλλία η εταιρεία Simca μέσω του δικτύου της ήταν υπεύθυνη για τις πωλήσεις του οχήματος, ενώ στην Ελβετία οι πωλήσεις του Farmobil γινόταν μέσω της εισαγωγικής εταιρείας MOTAG. Στις υπόλοιπες χώρες οι πωλήσεις γινόταν μέσω του τμήματος πωλήσεων της Chrysler International S.A. Το 1965 η BMW AG ως αποκλειστικός εισαγωγέας ανέλαβε την διανομή του οχήματος στην Γερμανία.

  Η παραγωγή διήρκεσε μέχρι τις αρχές του 1967, κατασκευάσθηκαν στο διάστημα των τεσσάρων περίπου ετών, πάνω από 1.000 οχήματα, που όλα βέβαια εξήχθησαν σε διάφορες χώρες.

Συντηρημένο Farmobil στη Γαλλία

   Συνοψίζοντας, την ενδιαφέρουσα ιστορία του Farmobil,  μπορούμε να πούμε ότι το όχημα αυτό αποτέλεσε ένα πρώτο παράδειγμα μιας πρώιμης παγκοσμιοποίησης. Σχεδιάστηκε από την FAHR A.G. Γερμανίας , κατασκευάστηκε από την Farco Α.Ε. στην Θεσσαλονίκη, χρησιμοποίησε αρχικά το δίκτυο πωλήσεων της BMW και κατόπιν της Chrysler Co. μέσω της εξαγοράς και της ίδρυσης της Chrysler Hellas S.A.I., με τελικό αποτέλεσμα την κατασκευή ενός πρωτοποριακού οχήματος, που πωλήθηκε σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο.

  Ως επιμύθιο ας κρατήσουμε τα λόγια του Γ. Σεφέρη:

«Είμαστε λαός με παλληκαρίσια ψυχή, που κράτησε τα βαθιά κοιτάσματα της μνήμης του σε καιρούς ακμής και σε αιώνες διωγμών και άδειων λόγων. Τώρα που ο τριγυρινός μας κόσμος μοιάζει να θέλει να μας κάνει τρόφιμους ενός οικουμενικού πανδοχείου, θα την απαρνηθούμε άραγε τη μνήμη; Θα το παραδεχτούμε τάχα να γίνουμε απόκληροι;»

  ***

Παρακάτω είναι αναρτημένο βίντεο από επίκαιρα της εποχής (15/02/1963), που ακριβώς αναφέρεται στην παραγωγή του Farmobil στην Ελλάδα.

Γενικό πλάνο εσωτερικού εργοστασίου που δείχνει αυτοκίνητα υπό συναρμολόγηση. Το αυτοκίνητο αυτό είναι ένα ημιφορτηγό με ελληνική πατέντα που, εκτός από τον κινητήρα, κατασκευάζεται εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα. Πολύ γενικό πλάνο εσωτερικού του εργοστασίου, εργάτες με μάσκες ραφινάρουν το αμάξωμα των αυτοκινήτων, γενικό πλάνο στη γραμμή παραγωγής. Πολύ κοντινό πλάνο σε τροχό του αυτοκινήτου, γενικά πλάνα με επίδειξη των δυνατοτήτων του αυτοκινήτου σε ανώμαλο δρόμο. Το αυτοκίνητο διαθέτει ειδικό σύστημα ελατηρίων, δύο κυλίνδρους, αερόψυκτη μηχανή και αναπτύσσει ταχύτητα ως εκατό χιλιόμετρα την ώρα με άνεση, ασφάλεια και χωρίς κραδασμούς. Μεσαίο πλάνο στο φορτηγό πλοίο «Sport Courrier», γενικά πλάνα προκυμαίας όπου φορτώνονται τα αυτοκίνητα αυτά με προορισμό το Ντιτρόιτ και πλάνα του καταστρώματος του πλοίου. Το σχόλιο αναφέρει ότι η εξαγωγή του αυτοκινήτου αυτού αποδεικνύει τα προτερήματά του, αφού έχει ζήτηση στο Ντιτρόιτ, την παγκόσμια πηγή του αυτοκινήτου.

***

Πηγές
Θεσσαλονίκη: «Ξαναγεννιέται» το θρυλικό… PONY ;
The Chrysler Farmobil: German-Greek Agricultural Machine
NAMCO – National Motor Company
NAMCO International ΑΕ
FARMOBIL WEBSITE
Η ιστορία του Ελληνικού αυτοκινήτου!!
Ελληνικά Αυτοκίνητα RTF
Video Active